🌐 Digital Economy คืออะไร? 🌐

Digital Economy หรือเศรษฐกิจยุคดิจิทัล คือ รูปแบบการบริโภค และผลิตสินค้าหรือสร้างบริการ ที่อาศัยเทคโนโลยีใหม่ๆ เข้ามาประยุกต์ใช้ ก่อให้เกิด 1. ความสะดวกสบาย 2. ราคาถูก และ 3. มีประสิทธิภาพมากขึ้น ดังตัวอย่างเช่น
การชอปปิ้งออนไลน์ — ทำให้ผู้บริโภคสามารถสั่งซื้อสินค้าได้จากบ้าน (สะดวก) ร้านค้าก็ไม่ต้องไปเช่าพื้นที่แพงๆ ในห้าง (ราคาถูก) และสามารถประมวลคำสั่งซื้อได้หลายๆ ร้อย หลายพันรายการทีเดียวโดยที่ไม่ต้องใช้ cashier (ประสิทธิภาพ) เป็นต้น

สิ่งที่เปลี่ยนแปลงจากเศรษฐกิจแบบดั่งเดิม กับเศรษฐกิจยุคดิจิทัล สามารถจำแนกได้เป็นส่วนหลักๆ ดังนี้

– ลูกค้า (Customers)
จากเดิมที่การสื่อสารเป็นแบบทางเดียว คือจากผู้ให้บริการสู่ผู้บริโภค ก็เปลี่ยนเป็นผู้บริโภคสามารถสื่อสารกับผู้ให้บริการได้มากขึ้น สังเกตุได้จาก social network ต่างๆ เช่น facebook หรือแม้กระทั่งเว็บไซต์ เช่น pantip ดังที่เราเห็น official account ของผู้ให้บริการได้ทั่วไปบน platform ต่างๆ คอยตอบคำถามเกี่ยวสินค้าหรือบริการ หรือแม้กระทั่งรับฟังข้อความร้องทุกข์ และชดเชยบริการ
การทำการตลาดก็จะเป็นการสร้างแรงบันดาลใจกับความเชื่อถือมากกว่าที่จะเป็นการขายของ เนื่องจากลูกค้าในยุคนี้สามารถหาข้อมูลของผลิตภัณฑ์ได้ง่าย เช่นการอ่านรีวิวการใช้งานผลิตภัณฑ์จากหน้า facebook page ชื่อดังต่างๆ หรือค้นหาปัญหาจากการใช้งานในเว็บ pantip เป็นต้น เพราะฉะนั้นรูปแบบการโฆษณาที่ใช้พรีเซนเตอร์เป็นจุดขายอาจจะทำได้ยากขึ้นเรื่อยๆ

– รูปแบบการแข่งขัน (Competition)
เปลี่ยนแปลงไป จากเดิมที่เราสามารถแบ่งกันได้ชัดเจนว่าใครเป็นมิตรเป็นศัตรู เช่น Pepsi กับ Cola ในสมัยก่อน แต่ในสมัยใหม่นั้น ธุรกิจมีความซับซ้อนมากขึ้นคู่แข่งของเราบางทีก็เป็นมิตรไปด้วย เช่น Apple และ Samsung จะเห็นว่ามีการแข่งขันกันชัดเจนในธุรกิจมือถือและบริการต่างๆ แต่ Apple ก็ยังสามารถที่จะซื้อจอที่ทันสมัยจาก Samsung เพื่อใช้ผลิต iPhone ได้นั่นเอง ซึ่ง Samsung เองก็ได้กำไรจากธุรกิจนี้มหาศาลเช่นกัน
นอกจากนี้ยังมีการแข่งขันข้าม industry กันเยอะมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น Amazon ที่เริ่มต้นจากการเป็นร้านขายหนังสือ online มาก่อน ก็ก้าวเข้ามาแข่งกับ Microsoft และ IBM ในเรื่องการให้บริการ cloud computing (และทำได้ดีมากด้วย) ทั้งนี้ก็เพราะเทคโนโลยีดิจิทัลที่เป็นตัวช่วยให้ Amazon สามารถสร้างและขาย service ในรูปแบบนี้ได้ง่ายและมีประสิทธิภาพนั่นเอง

– ข้อมูล (Data)
ในยุคที่ทุกอย่างอยู่ในรูปดิจิทัลนั้น ข้อมูลสามารถหาได้ง่ายมากๆ เราสามารถที่จะดึงข้อมูลจำนวนมหาศาลใน internet ลงมาเก็บไว้ที่เครื่อง server ในบริษัทได้ง่ายๆ แต่สิ่งที่ยากกว่านั้นคือการสกัด information, knowledge, หรือ insight จากข้อมูลเหล่านั้นต่างหาก นี่จึงเป็นที่มาของธุรกิจ social listening ที่ให้บริการสกัดข้อมูลเพื่อทำให้เราเข้าใจในพฤติกรรมของผู้บริโภคมากขึ้น เป็นต้น
และหากว่าธุรกิจของเรามีการเก็บข้อมูลอะไรบางอย่างอยู่นั้น นอกจากเราจะต้องเปลี่ยนแปลงข้อมูลในรูปแบบ analog เป็น digital แล้วนั้น เรายังต้องออกแบบโครงสร้างการเก็บข้อมูลให้ดี เพื่อที่จะสามารถนำข้อมูลต่างๆ นั้นไปวิเคราะห์ และใช้ในการตัดสินใจเพื่อต่อยอดธุรกิจเดิมให้ได้ด้วย ไม่เช่นนั้น ข้อมูลที่เราเก็บเอาไว้ อาจจะไม่ต่างอะไรเลยกับขยะดิจิทัล
จะเห็นว่า การดำเนินธุรกิจในยุคนี้จึงมีความแตกต่างจากเดิมพอสมควร เจ้าของธุรกิจกิจการจึงควรมีการวางกลยุทธ์ที่เหมาะสม และเข้ากับลักษณะ digital economy ในสมัยใหม่ เพื่อให้ธุรกิจมีความมั่นคง ไม่ถูกแทรกแซง (disrupt) ได้ง่าย

โดย: ภูริ เฉลิมเกียรติสกุล
eX ACADEMY — Leading Digital Transformation Course

ขอขอบคุณ : ภูริ เฉลิมเกียรติสกุล และ https://medium.com/